سؤال:جناب مهندس بخارایی بنده مالک و کارفرمای یک پروژه ساختمانی در حال ساخت هستم  که اجرای عملیات ساختمانی خود را به چند پیمانکار به پیمان داده ام که  به علت بی احتیاطی پیمانکاری که اجرای عملیات جوشکاری را به عهده گرفته بود  ، از بالا تیر آهن سقوط نموده و بر روی کارگرپیمانکاری که حفر یک حلقه چاه را به پیمان گرفته بود برخورد نموده است و کارشناسان مراهم چند درصد مسئول دانسته اند و در نظریه کارشناسی خود اظهار داشته اند که من نظارت نکرده ام سؤال من از جنابعالی این است ، وقتی که من کارها را به پیمانکاران داده ام دیگر چه نظارتی کنم من که از آنها کار بلدتر نیستم که در کار آنها نظارت کنم آیا این کاریعنی مقصر کردن من به علت عدم نظارت با توجه به اینکه کار را به پیمانکاران کاربلد سپرده ام و به هیچ عنوان اطلاعات و تخصص آنها را ندارم منطقی  و قانونی می باشد

 پاسخ :

البته شما در سؤال خود مشخص ننموده اید که کارشناسان محترم شما را به چه استناد  قانونی مسئول شناخته اند ولی به طور کلی جهت اطلاع شما و دیگر عزیزانی که تحت عنوان صاحب کارویا کارفرما (به معنای صاحب کار) دراجرای پروژه های ساختمانی فعالیت دارند موارد زیر را به اطلاع می رسانم

 طبق ماده  9 آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب 89/3/5 که چنین مقرر میدارد

کارفرما مکلف است با توجه به قوانین و آیین نامه های موجود و مفاد فی مابین بر عملکرد ایمنی پیمانکاران خود نظارت نماید »

 لذا مقرره مذکوربعضا ً  مستند استنباط تعدادی از کارشناسان ، تکرار می کنم تعدادی از کارشناسان ، برای مسئول دانستن صاحب کارقرار میگیرد ، همانگونه که عرض کردم ،  هستند کارشناسانی که این مقرره را در ارتباط با کارگاه های ساختمانی معمولی ، که صاحب کار ،  منزل مسی خود را برای ساخت به پیمانکار و پیمانکاران می دهد اِعمال نمی کنند و زمانی این مقرره را لحاظ می نمایند که صاحب کاردر پروژه ساختمانی   با امکانات و اشخاص ذیصلاح نظارتی ، بوده و کار را به پیمان داده است  

ولی درارتباط با حادثه مطرح شده توسط شما ، نظر شما و دیگر اشخاصی که این مطلب را مطالعه مینمایند به چند نکته قانونی که حایز اهمیت است جلب می نمایم

طبق ماده 5 آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی که مقرر می دارد:

هر گاه صاحب کار اجرای قسمت های مختلف عملیات ساختمانی خود را به پیمانکاران مختلف محول نماید هر پیمانکار در محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات این آیین نامه خواهد بود و پیمانکارانی که به طور همزمان در یک کارگاه ساختمانی مشغول فعالیت هستند با ید در اجرای مقررات مذکور همکاری نمایند و صاحب کار مسئول ایجاد هماهنگی بین آنها خواهد بود»

لذا مشاهده میفرمایید که در  ماده5  آیین نامه مذکورشما مکلف به نظارت نشده اید ولی مکلف به هماهنگی هستید یعنی اینکه وقتی شما کارها را همزما ن به  چند پیمانکار می دهید  مسئول هماهنگی بین آنها بوده تا با بی برنامگی آنها موجبات بروز حادثه برای کارگران یک دیگر را فراهم نیا ورند

سئوال اینجاست که چرا آیین نامه مذکور ، شما را که صاحب کار هستید  مسئول هماهنگی کرده است

ماده6همین آیین نامه چنین مقرر می دارد :

هر گاه پیمانکار اصلی اجرای قسمت های مختلف عملیات ساختمانی را به پیمانکار یا پیمانکاران دیگر محول نماید هر پیمانکار جزءدر محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات این آیین نامه بوده و پیمانکار اصلی مسئول نظارت و ایجاد هماهنگی بین آنها خواهد بود »

بنابراین مشاهده میفرمایید که اگر شما به جای اینکه اجرای کار را کُلا ً خود به عهده بگیرید به یک پیمانکار می دادید و آن پیمانکار اصلی ، کارها را به دیگر پیمانکاران جزء می داد، خود ایشان مسئول نظارت و هماهنگی بود و به همین علت است که در ماده4همین آیین نامه چنین می خوانیم 

هر گاه صاحب کار اجرای کلیه عملیات ساختمانی را از ابتدا تا پایان کار را کلا ً به یک پیمانکار محول نماید ، پیمانکار مسئول اجرای مقررات این آیین نامه در کارگاه خواهد بود»

بنابراین وقتی شما بدون واسطه پیمانکار اصلی ، که قطعا ً از تخصص کاری برخوردار است ، انجام این گونه عملیات را به عهده می گیرید باید پاسخگوی خلا ء وجودی یک کار بلد هم باشید که فقدان وی بستر شرایط نا ایمن را تشدید خواهد نمود

لذا با توجه به جمیع مطالب عنوان شده و حسب مستفاد از مقررات مذکورمتأثر بودن بروزحادثه از آنچکه شما به آن دست یازیده اید می تواند برای تعدادی از کارشناسان قابل استنباط باشد

در خاتمه توجه داشته باشید  که موارد ذکر شده در ارتباط با پاسخ به  سؤال شما می باشد و بدیهی است که تأثیرپذیری بروز حادثه را از بی احتیاطی و بی مبالاتی دیگر اشخاص مرتبط با حادثه ، منظر نظر بوده و مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و تصمیم نهایی در ارتباط با تعیین مقصر و یا مقصرین حادثه با مقام محترم قضایی است

کارشناس غلامرضا بخارایی

بیمه گزاران محترم ، یعنی عزیزانی که بیمه نامه می خرید و در بیمه نامه اسم شما به عنوان بیمه گزار» نوشته شده است ، آگاه باشید ، اینکه حادثه دیده کارگر شما باشد و یا پیمانکار شما ،   در ارزیابی مسئولیت اشخاص در قبال حادثه دیدگان در محل و موضوع فعالیتی  که شما بیمه کرده اید  ، در بسیاری از مواقع فرق خواهد کرد

 بنابراین از روی دلسوزی و یا به هرعلت دیگر ، اگر مصدوم  پیمانکار شما بود ، به کارشناس نگویید که بنده خدا کارگر من بود ، با توجه به و ظایف تعریف شده برای کارفرما ، بعد ها ممکن است برای اینکه پذیرفته ایدکه کارگر شما بوده است ، تاوان سنگینی بپردازید ،  به جای این حرف ها ، از ابتدا یک بیمه نامه ای بخرید که اَشکال متفاوت مسئولیت هایی را که درمحل و فعالیت مورد بیمه ، ممکن است ایجاد شود ، پوشش دهد

 البته بارها و بارها در نوشتار خود عرض کرده ام که مهمترین  و مؤثر ترین راه کار ،  در حل این معضل ، این است که نمایندگی های محترم  شرکت های بیمه گر ، با اَشکال مختلف مسئولیت ها ، در انواع متفاوت قراردادها و فعالیت ها ، به خوبی  آشنا بوده  و آنگاه بیمه گزار را از پوشش های مناسب با محل و فعالیت موردبیمه آگاه سازند

همه ما باید ، مرتب و بدون وقفه ، در ارتباط با کاری که انجامش را به عهده گرفته ایم ، از دانایان آن رشته و کار بپرسیم ، بخوانیم ، تحقیق کنیم و هرگز خسته نشویم

کارشناس غلامرضا بخارایی

مسئولین محترم ایمنی ، توجه داشته باشید ، زمانیکه شما در کارگاه ، شاهد انجام عملی نا ایمن باشید و بی توجه از کنار آن گذر نمایید ، این عمل شما مغایر با وظایف تعریف شده برای شما درآیین نامه بکارگیری مسؤل ایمنی در کارگاه ها ، به ویژه بند11از شرح وظایف مذکور است که چنین مقرر میدارد:

شناسایی اعمال ناایمن به جهت ایراد تذکرات و تشویق و ایجاد انگیزه مناسب برای اعمال و رفتار ایمن در کارگران و پیشنهادات لازم در این خصوص به کارفرما»

اما شما کارفرمایان محترم ، مستحضر باشید که ارج نهادن و قدرت بخشیدن  به جایگاه مسئولین ایمنی ، مؤثرترین گامی است که  شما در راستای صیانت از نیروی انسانی  در کارگاه تحت امرتان برمیدارید و آگاه باشید که تبعات صوری بودن مسئولین ایمنی در کارگاه ها ، بروز حوادث کاری ناگواری را  در پی خواهد داشت که این حوادث ، آلام و دردها ورنج هایی را به دنبال خواهد داشت که نه تنها گریبانگیر آنانی که دچار حادثه می شوند و نیز  خانواده آنان خواهد شد بلکه قطعا ً  شما را نیز در بر خواهد گرفت

پس حضورفعال و مؤثر مسئولین ایمنی را در کارگاه ها جدی بگیریم

کارشناس غلامرضا بخارایی

درماده 19قانون کارشناسان رسمی دادگستری چنین می خوانیم

اظهار نظر کارشناسی باید مستدل و صریح باشد وکارشناسان رسمی مکلفند نکات و توضیحاتی که برای تبیین نظریه ضروری است و یا توسط شورای عالی کارشناسان مشخص می‌گردد به طور کامل در آن منعکس نمایند. کارشناس رسمی موظف است در حدود صلاحیت خود نظر کارشناسی را به طور کتبی و در مهلت مقرر به مراجع ذیربط تسلیم و نسخه‌ای از آن راتا مدت حداقل پنج سال بعد از تاریخ تسلیم نگهداری نماید.»

هماگونه که ملاحظه می فرمایید ماده 19 قانون کارشناسان رسمی دادگستری  دو ویژگی مهم برای نظریه کارشناسی تعریف نموده است

1 - مستدل باشد

2 -  صریح باشد

 در معنی مستدل چنین آورده اند ، دلیل آورده شده ،اثبات کرده با دلیل وبرهان

به جرئت میتوان گفت که هیچ ویژگی وخصیصه ای به اندازه مستدل بودن نظرکارشناس به آن غنا وقوت واقتدار و صلابت نمیبخشد ، شالوده هر نظر کارشناسی که بر مبنای استدلال قوی و برهانی روشن پایه ریزی شده باشد از وجاهت بیشتری بر خوردار بوده ومیدان را برای استدلال دیگران در رد نظریه وی تنگتر میسازد

ماده ۱۹۴ قانون آئین دادرسی مدنی دلیل را اینگونه تعریف مینماید که دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوا برای اثبات یا دفاع از دعوا به آن استناد منمایند» با این تعریف که در قانون آمده قابل استنباط است که در واقع اینکه نظر کارشناس با ید مستدل باشد یا به عبارت دیگر اثبات کرده با دلیل باشد یعنی نظر کارشناسی وی مبتنی براموری باشد که درواقع آن امور دلایلی باشند که هم مثبتّ استنتاج نظر کارشناسی از پردازش آنچه که در راستای اجرای قراربه دست آورده، باشند ونیز محملی دردفاع از نظرکارشناسی وی در صورت وم قرارگیرندو در واقع آنچه که از مجموعه تعاریفی که از دلیل در متون مختلف آمده اینگونه استنباط میگرددکه دلیل در واقع باید کاشف از امری قطعی باشد به همین لحاظ است که با توجه به اهمیتی که نظرات کارشناسی در تصمیم گیری های قضایی دارند لذا این نظرات کارشناسی باید مستدل بوده واین مستدل بودن، برای مقام قضایی کاشف از قطعی بودن آنچه که کارشناس به آن رسیده باشد تا در تصمیم گیری خود اقناع وجدان ونیز به علم لازم که موردنیاز است برسد

کارشناس غلامرضا بخارایی

همه ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، باید به یک نکته مهم توجه داشته باشیم و آن اینکه اگر قانونگذار ،  در راستای جلوگیری از بروز حادثه ، در ارتباط با انجام یک کار خاص  و یا در ارتباط باکار با یک دستگاه خاص ، مقرراتی را  وضع نمود و اتفاقا ً حسب تصادف ، حادثه ای در هنگام انجام کار و یا کار با دستگاه دیگری رخ داد که هیچ سنخیت و تشابه و ارتباطی با آن کار و دستگاهی که قانونگذار برای آنها مقرراتی را وضع نموده است نداشت  ، ولی اگر مقررات مربوط به آنها  رعایت می گردید اتفاقی هنگام انجام آن کا ر و یاهنگام  کار با دستگاه اخیر الذکر رخ نمی داد ،  نباید آن مقررات مستند استباط ما در استناد مسئولیت به اشخاص قرار گیرد ،بلکه باید به دنبال مقررات ایمنی  مربوط  به همان کار و یا دستگاه  بوده و درصورت عدم وجو د چنین مقرراتی  باید به دنبال مقررات مربوط به کار و دستگاه های مشابه که قابل تعمیم به  کار و دستگاه مربوط به حادثه  باشد، باشیم  ، درغیر اینصورت ، باید با استدلال قوی و صریح و موجه و منجز ، دلایلی را ارایه کنیم که استناد مسئولیت به اشخاص مرتبط با حادثه رخ داده ،  عرفا ً و عقلا ً مسموع باشد

 مثالی عرض کنم

 طبق مقررات ، در مواردی که نوع کار طوری است که خطراتی برای چشم کارگران وجود دارد ،  بایدعینک های مخصوص مناسب با کار در دسترس کارگران گذاشته شود حال فرض بفرمایید که کارگری   از کنار دستگاهی که اپراتورآن دستگاه  باید مجهز به عینک حفاظتی باشد عبور می کند و پلیسه ای به چشم وی اصابت می کند

 در اینجا دیگر نباید مقرره مربوط به کار با آن دستگاه مستند استنباط استناد مسئولیت قرار گیرد  بلکه باید به دنبال مقرره ای باشیم مبنی بر اینکه اطراف این دستگاهها به گونه  ای پوشش داده شود که پلیسه ها به اطراف پرتاب نشود وقس علی هذا

کارشناس غلامرضا بخارایی

 حادثه ای را بررسی می کردم که یکی از علل مؤثر در بروز حادثه برای کارگر  ، بی احتیاطی همکارش بود

 عزیزانی که بیمه نامه مسئولیت مدنی  حرفه ای کارفرما در قبال کارکنان صادر می‌فرمایید ،  از کارفرمایان بخواهید که حتماً کلوز اهمال غیر عمدی کارکنان در قبال یکدیگر » را خریداری نمایند ، و شما کارفرمایان محترم ، حتماً خرید کلوز مذکور را فراموش نفرمایید ، غفلت در خرید این کلوز ، بعضاً  زندگی یک کارگر زحمتکش را به نا بودی می کشد

کارشناس غلامرضا بخارایی

 سؤال:

 کارگری هنگام تمیز کردن لباس کارش با باد در تعمیر گاه  ،  توجه نکرده و حواسش نبوده  شیلنگ باد به طرف کارگر دیگری گرفته شده و آن کارگر حادثه دیده  است ،  کارگری که حواسش نبوده است چقدر مقصر است

 پاسخ :

 تعیین مقصر با مقام محترم قضایی است

 اما در رابطه با این حادثه ، با استناد به ماده ۱۶ آیین نامه ایمنی در تعمیرگاه های وسایط نقلیه که چنین مقرر می دارد:

 ماده 16- استفاده از هوای فشرده برای نظافت قطعات خودرو، ابزار و سطوح کار و لباس کار ممنوع است.

 با توجه به اینکه  اجرای این مقرره ، برای همین است که چنین حوادثی رخ ندهد ، چه برای خود کارگری که لباسش را با هوای فشرده تمیز می‌کند و چه برای دیگر کارگران به علت اشتباه ناخواسته او ، بنابراین  علت اصلی این حادثه عدم اجرای مقرره بالا در کارگاه است

کارشناس غلامرضا بخارایی

✅ ماده ۹۱قانون کار:

✅ کارفرمایان ومسئولان کلیه واحد های موضوع ماده ۸۵ این قانون مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت وسلامت وبهداشت کارگران در محیط کار ،وسائل وامکانات لازم را تهیه ودراختیار آنان قرار داده وچگونگی کاربرد وسائل فوق الذکر را به آنان بیاموزند ودر خصوص رعایت مقررات حفاظتی وبهداشتی نظارت نمایند ۰ افراد مذکور نیز مم به استفاده ونگهداری از وسائل حفاظتی وبهداشتی وفردی واجرای دستورالعمل های مربوطه کارگاه میباشند»

همانگونه که ملاحظه میگردد در ماده ۹۱قانون کارِصراحتا ًسه وظیفه برای کارفرما مقررگردیده است

1⃣ وظیفه اول اینکه موظف است بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت و سلامت وبهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و دراختیارآنان قرار دهد
 
2⃣ وظیفه دوم آنان این است که چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکررا به آنان بیاموزند 

3⃣ وظیفه سوم اینکه در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند 

بنابراین به ِصرف تهیه امکانات ووسایل مربوطه، از کارفرما رفع مسئولیت نگردیده بلکه متعاقب تهیه وسایل مربوطه، باید اطمینان حاصل نمایند که وسایل مذکور در اختیار کارگران قرار گرفته وعلاوه براینکه باید به کارگران آموزش چگونگی کاربرد وسایل مذکور رابدهند  باید در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی توسط آنان نیزنظارت صحیح و کافی به عمل آورند
 
کارشناس غلامرضا بخارایی 

سؤال:

اگربرای گذاشتن وبرداشتن قطعه کار به زیر پرس  به کارگران انبرک داده شود و کارگری از آن استفاده ننماید وهنگامی که قطعه کاررا زیر پرس گذاشته پایش روی پدال حفاظ داررفته و پرس عمل کند و دچار حادثه شوداینکه کارگرازانبرک استفاده ننموده است و دقت نکرده و پایش را روی پدال فشرده و حادثه رخ داده است جناب مهندس بخارایی نظر جنابعالی در خصوص مسئولیت کارفرما و کارگردر این حادثه چه می باشد

 پاسخ :

 با استناد به ماده 55 آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات)  مصوب   75/2/8

که چنین مقرر می دارد:

از پدال پایی فقط در صورتی استفاده شودکه پرسکار به طور اطمینان بخشی  حفاظت شده باشد مانند هنگام استفاده  از قالب های محفوظ»

و با توجه به اینکه در اینگونه مواقع پرس باید به سیستم فرمان دوشستی که همزمان عمل نماید مجهز باشد یعنی راه اندازی پرس هنگامی صورت گیرد که هر دو شستی با هم فشرده شود تا به هیچ عنوان هنگام عمل پرس دست کارگر در منطقه خطرقرارنگیرد

ماده  15 آیین نامه مقررات حفاظتی پرس ها (پرس کاری سرد)   -  راه  اندازی  دودستی  Two Hands Tripping Devices

راه اندازی دو دستی به وسیله‎ای اطلاق می شود که جهت انجام عمل پرس نیاز به فشار همزمان با هر دو دست پرسکار دارد. به طوری که در هنگام پایین آمدن ضربه زن، دست‎های اپراتور را از منطقه خطر دستگاه دور نگاهدارد. این وسایل راه اندازی می‎توانند به صورت برقی یا هوای فشرده یا مکانیکی عمل نمایند.

 و نیز مستندا ً به بنداز 2ماده 143آیین نامه مذکور که چنین مقرر می دارد

این ابزارها (منظور  همان انبرکی که سئوال کننده اظهار داشته ) نبایستی به هیچ وجه جایگزین روش های حفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها شوند»

بنابراین از نقطه نظر کارشناسی اینجانب، کارفرما به علت عدم رعایت مقررات ذکر شده مسئول میباشد

اما عدم استفاده از انبرک توسط کارگر نیز نیز بی تأثیر در بروز حادثه نبوده است زیرا کارگر نیز با استناد به ماده 91 قانون کار مکلف به اجرای دستورالعمل های کارگاه نیز می باشد که کارشناس بررسی کننده حادثه بنا به استنباطی که از بررسی ها و بازدید میدانی و دیگر تحقیقات کارشناسی خود که به عمل آورده حاصل می نماید باید میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را ازعلل مذکور مورد ارزیابی قرار دهد

نکته مهمی که در ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از عدم استفاده ازانبرک توسط کارگران  ، باید مدنظر باشد این است که اساسا ً، نظارت صورت گرفته ازسوی کارفرما در راستای استفاده کارگران از انبرک تحویل داده شده به آنان به چه میزان بوده است

ماده ۹۱قانون کار:

کارفرمایان ومسئولان کلیه واحد های موضوع ماده ۸۵ این قانون مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت وسلامت وبهداشت کارگران در محیط کار ،وسائل وامکانات لازم را تهیه ودراختیار آنان قرار داده وچگونگی کاربرد وسائل فوق الذکر را به آنان بیاموزند ودر خصوص رعایت مقررات حفاظتی وبهداشتی نظارت نمایند ۰ افراد مذکور نیز مم به استفاده ونگهداری از وسائل حفاظتی وبهداشتی وفردی واجرای دستورالعمل های مربوطه کارگاه میباشند »

کارشناس غلامرضا بخارایی

آئین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده  1: تمام  قطعات  متحرک  خارجی  موتورها و وسائلی  که  برای  انتقال  نیرو بکار می رود و همچنین  کلیه  قسمت های  خطرناک  ماشین ها که  در حال  کار می باشند باید دارای  حفاظ  باشند مگر وقتی  که  ساختمان  ماشین  طوری  باشد که  تصادم  اشیا و یا اشخاص  با قطعات  متحرک  غیر ممکن  باشد.

***************************************

 در مقرره مذکور به این نکته مهم باید  توجه نمود که عدم وجود حفاظ  برروی قسمت های متحرک ماشین ها ، زمانی پذیرفته می شود  که ساختمان  ماشین ،  طوری  باشد که  تصادم  اشیا و یا اشخاص  با قطعات  متحرک  ، غیر ممکن  باشد.  تکرار می کنم غیر ممکن باشد ، بدیهی است که شکل و فرم  و دیگر مشخصات حفاظ ها ، با توجه به محلی که باید نصب گردند ، می تواند متفاوت باشد ، نکته حایز اهمیت ، مناسب بودن نوع حفاظ  است که در هر شرایطی مانع از بروز حادثه گردد

کارشناس غلامرضا بخارایی

سؤال :

 آقای مهندس بخارایی،   در کارگاه ، کارگرانی داریم که پرسکار می باشند ، اپراتور دستگاه پرس هستند ، بعضا ً از آنان می خواهیم که با دستگاه تراش کار کنند ، در واقع شغل آنان کار با دستگاه پرس است ، ضرورتا ً کاری پیش می آید ،  میخواهیم که با دستگاه تراش کار کنند ، بیمه مسئولیت مدنی هم داریم ، حالا اگر اتفاقی برای آنان هنگام کار با دستگاه تراش بیفتد ، جزو کار غیر مرتبط  است ، یعنی باید کلوز کار غیر مرتبط را خریده باشیم

 پاسخ

 سؤال کننده عزیز ،  توجه داشته باشید که استنباطات و برداشت های متفاوتی را در شرکت های بیمه گر شاهد بوده ام  ، فلذا ضروری است که جهت رفع این ابهام   ، موضوع  رابا کارشناسان  و مسئولین مرتبط  ، درهمان شرکت بیمه گری که بیمه  نامه مسئولیت را خریده اید در میان گذاشته و سؤال بفرمایید  ، زیرا در صورت بروز حادثه آن شرکت بیمه گر است که باید جبرا ن خسارت و پرداخت غرامت نماید ، نه پاسخ من به سؤال شما

 اما از نقطه نظر کارشناسی اینجانب  ، به عنوان کارشناس ارزیاب بیمه مرکزی در این رشته ، خیر ، کار غیر مرتبط نیست ، هر کاری که مرتبط و مستتر در فرایند موضوع فعالیت بیمه شده  » باشد کار غیر مرتبط تلقی نمی شود و در این جا توجه شما را به بند 6 از ماده 2 آیین‌نامه شماره 80 - شرایط عمومی بیمه مسئولیت مدنی حرفه‌ای کارفرما در قبال کارکنان» جلب می نمایم

6 - کار موضوع بیمه: هر نوع وظیفه شغلی که بر حسب ارجاع کارفرما، کارکنان موظف به انجام آن هستند.

در خاتمه مجددا ً ، به لحاظ تجربه ای که در برداشت های گوناگون از تعاریف کلوز ها توسط شرکت های بیمه گر دارم ، سفارش اکید می نمایم که قبل از بروز حادثه با کارشناسان و مسئولین مرتبط با موضوع ، در شرکت بیمه گری که بیمه نامه ابتیاع فرموده اید م نموده و یقین حاصل نمایید

کارشناس غلامرضا بخارایی

سؤال :

مهندس بخارایی ، من کارفرمای کارگاه هستم که در کارگاه یک دستگاه پرس داریم و به اپراتور آن دستگاه ، انبرک داده ام که قطعه کار را با آن به زیر پرس بگذارد و بردارد،حالا اگراین  اپراتور از این ابزاراستفاده نکند و حادثه رخ دهد ، تکلیف چیه ؟  کارفرما  مسئولیت داردیا خیر؟

پاسخ :

مستندا ً به بنداز 2ماده 143 از آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات)  مصوب   75/2/8  که چنین مقرر می دارد

این ابزارها (منظور  همان انبرکی که شما در اختیار کارگر گذاشته اید ) نبایستی به هیچ وجه جایگزین روش های حفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها شوند»

بنابراین در صورت بروز حادثه ، آنچکه برای کارشناس ذیصلاح بررسی کننده حادثه ، مورد توجه خواهد بود مقررات ایمنی مرتبط و مناسب با ایمن نمودن دستگاه پرس شما ست و آنگاه به مقوله خطای کارگر مبنی بر عدم استفاده از ابزاری که در اختیار او گذاشته اید خواهد پرداخت

 اما در ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از خطای کارگر  ، نظر به اینکه ماده 91  قانون کار مصوب  69/8/29،  کارگران را نیز مم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی وبهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهای مربوطه کارگاه می نماید ، بنابراین  کارشناس بررسی کننده حادثه ، بنا به استنباطی که از بررسی ها و بازدید میدانی و دیگر تحقیقات کارشناسی خود که به عمل آورده است ،حاصل می نماید ، باید میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را ازاین خطای کارگر نیزمورد ارزیابی قرار دهد

کارشناس غلامرضا بخارایی

___________________________

  آدرس وب سایت        http://masouliat.ir/

 آدرس وبلاگ          http://bokharaei.blog.ir/

___________________________

آدرس کانال تلگرام :

  https://telegram.me/bokharaey

 __________________________

  انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است

سؤال :
 

ما درکارگاه ، چند دستگاه پرس پدالی داریم و پدال همه آنها هم حفاظ دارد ، مشکلی که نداریم

پاسخ :

من نمی دانم منظور شما از اینکه مشکلی که نداریم » یعنی چه  ، به هر حال توجه شما را به ماده 55 از آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات)  مصوب   75/2/8 جلب می نمایم

ماده  55-  از پدال  یا کنترل  پایی  فقط  در صورتی  استفاده  شود که  پرسکار بطور اطمینان  بخشی  حفاظت  شده  باشد مانند هنگام  استفاده  از قالب های  محفوظ .

کارشناس غلامرضا بخارایی

___________________________

  آدرس وب سایت        http://masouliat.ir/

 آدرس وبلاگ          http://bokharaei.blog.ir/

___________________________

آدرس کانال تلگرام :

  https://telegram.me/bokharaey

 __________________________

  انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است

سؤال :

آقای مهندس بخارایی ، دستگاه های پرس در کارگاه ما ، دوشستی است ، بعضی وقت ها ، کارگران ، علیرغم تذکر داده شده ، یکی از شستی ها را می بندند  و با یک شستی کار می کنند ، اگر حادثه بشود آیا کارفرما مسئول است؟

پاسخ :

با استناد به مواد 15و38  آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات)  مصوب   75/2/8 که چنین مقرر می دارند

ماده  15 آیین نامه مقررات حفاظتی پرس ها (پرس کاری سرد)   -  راه  اندازی  دودستی  Two Hands Tripping Devices

راه اندازی دو دستی به وسیله‎ای اطلاق می شود که جهت انجام عمل پرس نیاز به فشار همزمان با هر دو دست پرسکار دارد. به طوری که در هنگام پایین آمدن ضربه زن، دست‎های اپراتور را از منطقه خطر دستگاه دور نگاهدارد. این وسایل راه اندازی می‎توانند به صورت برقی یا هوای فشرده یا مکانیکی عمل نمایند.

ماده  38-  سازندگان  و استفاده  کنندگان  هر دستگاه  پرس  قدرتی  مشترکاً مکلفند به وسیله  طرح  و تعبیه  وسایل  و تجهیزات  حفاظتی  که  در این  آئین نامه  مقرر داشته  امکان  وقوع  حوادثی  نظیر حوادث  گفته  شده  در مواد 34 و 36 را از بین  ببرند.

بنابراین به جهت اینکه شستی های فرمان دودستی همزمان عمل نمی نمایند و زمینه برای تخلف کارگر مبنی بر بستن یکی از شستی ها فراهم است ، به استناد مواد 35 و38 آیین نامه مذکور و نیز با توجه به وظایف تعریف شده برای کارفرما ، در ماده 91 قانون کار مصوب  69/8/29 ، مسئولیت کارفرما در بروز حادثه  به علت عدم رعایت مقررات ایمنی مربوطه ، قابل استنباط است

لازم به ذکر است ،  درصورتیکه برای کارشناس بررسی کننده حادثه ، مسجل گردد که انجام این عمل نا ایمن وخلاف مقررات توسط کارگر، مبنی بر بستن یکی از شستی ها ،  به مدتی تداوم داشته است که عدم نظارت کارفرما قابل استنباط باشد و از آنجائیکه  این عدم نظارت ، منطبق با وظایف تعریف شده برای کارفرما در ماده 91  قانون کار مصوب  69/8/29،نخواهد بود ، بنابراین این امر نیز ، بر میزان مسئولیت کارفرما خواهد افزود

از سوی دیگر ، درراستای ارزیابی مسئولیت کارفرما در اینگونه حوادث ، ماده 171 آیین نامه فوق الاشاره  نیز، باید منظر نظر کارشناس  قرار گیرد

ماده  171-  بایستی  از روش های  غیرایمن  و شتاب دهنده  عملیات  اجتناب  گردد تا افزایش  آهنگ  کار به منظور کسب  درآمد بیشتر و بالمال  خستگی  بدنی ، کارگر پرسکار را در معرض  خطرات  حوادث  ناشی  از شتاب  زدگی  قرار ندهد.

اما در ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از خطای کارگر  ، نظر به اینکه ماده 91  قانون کار مصوب  69/8/29،  کارگران را نیز مم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی وبهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهای مربوطه کارگاه می نماید ، بنابراین  کارشناس بررسی کننده حادثه ، بنا به استنباطی که از بررسی ها و بازدید میدانی و دیگر تحقیقات کارشناسی خود که به عمل آورده حاصل می نماید ، بویژه با لحاظ نمودن تذکرات داده شده از سوی کارفرما ، باید میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را ازاین خطای کارگر نیزمورد ارزیابی قرار دهد

کارشناس غلامرضا بخارایی

___________________________

  آدرس وب سایت        http://masouliat.ir/

 آدرس وبلاگ          http://bokharaei.blog.ir/

___________________________

آدرس کانال تلگرام :

  https://telegram.me/bokharaey

 __________________________

  انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است

در هنگام بررسی حادثه ، حادثه دیده همراه ما در داخل کارگاه آمده  تا توضیحات لازم مربوطه را بدهد ، بارها شاهد بودیم که از ما جدا شده و به طرف همکارانش رفته  ، حال  و  احوال و دیده بوسی می کند یا اینکه یکهویی دستش را به طرف قسمتی از دستگاه دراز می کند و می گوید که من ابتدا این شستی را زدم و یا اینکه دستم را اینجا گذاشته بودم  و امثال اینها

خدا نکند که در اینگونه مواقع حادثه ای رخ دهد ، البته خدا کند که در هیچ زمانی هیچ حادثه ای برای شخصی رخ ندهد ، بحث من در ارتباط با زمان کارشناسی  خودمان می باشد

 عزیزان همکار ، حتما ً یادمان باشد که ما ، حادثه دیده را بویژه حادثه دیده ای که اخراج هم شده باشد ، هرگز همراه خود و تحت اختیار خودمان به داخل کارگاه نبریم ،  بلکه از همان ابتدا بخواهیم که  حادثه دیده از بدو ورود به کارگاه ، همرا ه با یک نماینده  تام الاختیار  از سوی کارفرما همراه ما باشد و ما را به قصد دیدار دوستانش ترک نکند ،  و  زمانیکه در ارتباط با حادثه توضیح می دهد ،  هیچ کاری نکند و به هیچ چیزی دست نزند و اگر لازم شد که در باز سازی صحنه عملی صورت گیرد ، از نماینده تمام الاختیار کارفرما که همراه ما هست بخواهیم که عمل مربوطه  ، با حفظ همه مقررات ایمنی مرتبط با آن کار ، توسط شخصی شاغل و آگاه و ماهر و مسلط  به آن کار صورت پذیرد و خود ما نیز مواظب باشیم که انجام آن کار موجبات بروز حادثه ای را فراهم نیاورده و همه جوانب ایمنی مربوطه ، در حین بازسازی صحنه حادثه  ، در نظر گرفته شده است

پس از اتمام کار شناسی، حادثه دیده توسط نماینده کارفرما به طرف درب خروجی کارگاه هدایت گردد

کارشناس غلامرضا بخارایی

وسیله حفاظت فردی: وسیله ای است که برای حذف تماس مستقیم با عوامل زیان آور محیط کار و تقلیل اثرات مخاطره آمیز در محل کار توسط فرد استفاده می شود.

نکته مهمی که در تعریف بالا باید به آن توجه شود این است که در تعریف وسیله حفاظت فردی ،  استفاده از آنها    برای حذف تماس مستقیم با عوامل زیان آور محیط کار و تقلیل اثرات مخاطره آمیز در محل کار » می باشد ، به واژه تقلیل» توجه فرمایید ، لذا نتیجه گرفته می شود که در راستای ایجاد شرایط کاملا ً ایمن در محیط کار  ، علاوه بر تحویل وسایل حفاظت فردی مناسب با نوع کار به کارگران ، بایدنسبت به  رعایت  واجرای مقررات ایمنی در ارتباط با حفاظ دستگاهها و اقدام لازم به عمل آید

کارشناس غلامرضا بخارایی

 اگر در فرایند بررسی یک حادثه ،  با مسایل و موارد تخصصی برخورد کرده که مستم اشراف وتسلط به یک یا چند  تخصص خاص بوده که خود را فاقد آنهایافتیم و تداوم بررسی حادثه را مستم حضور دیگر متخصصین در امور مربوطه ،  همراه خودمان دانستیم  ، حتماً مرجع ارجاع دهنده کارشناسی را مطلع و تقاضای حضور دیگر کارشناسان متخصص در  امور مربوطه را ، در کنار خودمان در فرایند بررسی حادثه ، داشته باشیم

 به طور مثال ، اگر سقفی فرو می ریزد ، ممکن است ، عللی فنی و تخصصی زیادی ، مؤثر در  این فرو ریختن سقف بوده که متأثر از بی احتیاطی و بی مبالاتی اشخاصی باشد که احراز آنها در تخصص کارشناسان عمران باشد و من غلامرضا بخارایی که تخصص این امور را ندارم و فقط اکتفا به این عبارت کنم که عدم مقاومت کافی  سقف ، علت این حادثه اعلام می گردد» قطعا ً خطای بسیاری از اشخاص مغفول خواهد ماند و در نتیجه بار مسئولیت دیگرانی که  بروز حادثه متأ ثر از خطای آنان نیز بوده است را از دوششان برداشته و بر دوش دیگر اشخاص می گذاریم

کارشناس غلامرضا بخارایی

___________________________

  آدرس وب سایت        http://masouliat.ir/

 آدرس وبلاگ          http://bokharaei.blog.ir/

___________________________

آدرس کانال تلگرام :

  https://telegram.me/bokharaey

 __________________________

  انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است

اینکه ، در بررسی حوادث ، بدون استماع اظهارات اشخاص ،هرگز مسئولیتی را متوجه آنان ننماییم از اهمیت ویژه ای برخوردارمی باشد ، چه بسا با شنیدن اظهارات آن شخص ، تصمیماتی را در ارایه نظر کارشناسی خود ، اتخاذ نماییم  که کاملا ً مغایر با آنچکه در غیاب او و براساس اظهارات دیگران به نتیجه رسیده ایم ، باشد

نکته مهم دیگر اینکه ممکن است از سوی مرجع ارجاع دهنده قرارکارشناسی ، تحت فشار باشیم که هر چه سریعتر نظر کارشناسی خود را ارایه نماییم و این امر ،  فرصت را برای دسترسی و استماع اظهارات شخصی که از نظر ما ، مسئول و یا یکی از مسئولین حادثه شناخته شده است را از ما بگیرد، در اینگونه مواقع ، ضروری است که با ارایه دلایل منطقی و مستدل ،  در خواست استمهال خود را به مراجع ذیربط ارایه داده و با تعجیل در ارایه نظر کارشناسی خود ، موجبات به زحمت افتادن اشخاص را فراهم نیاوریم که ناگزیر خواهند شد ، مدتهای مدید عمر  خود را در حل مشکل پیش آمده  و نیز مال خود را از بابت اعتراض به نظر کارشناسی ها ، صَرف کنند ، در حالیکه اگر ما ، با تأمل و فرصت بیشتر ، نظر کارشناسی خود را ارایه داده بودیم ، شاید اینهمه مشکلات متوجه آن شخص نمی گردید 

کارشناس غلامرضا بخارایی

___________________________

  آدرس وب سایت        http://masouliat.ir/

 آدرس وبلاگ          http://bokharaei.blog.ir/

___________________________

آدرس کانال تلگرام :

  https://telegram.me/bokharaey

 __________________________

  انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است

 کارشناسانی که در بررسی حوادث کاری در پروژه های ساختمانی ، از جمله عللی که مؤثر در بروز حادثه تشخیص داده اند ، عدم نظارت مهندس ناظر نیز می باشد ، به این مهم توجه داشته باشیم که  اگر در بررسی حوادث کاری در پروژه های ساختمانی ، رابطه سببیت بین عدم نظارت مهندس ناظر و حادثه به وقوع پیوسته را استنباط نمودیم ، به لحاظ اهمیت موضوع  ، دوباره تکرار می کنم که  اگر به واقع رابطه سببیت بین حادثه رخ داده و عدم نظارت مهندس ناظر را احراز نمودیم ولی با تغییرو تحولاتی ، از قبیل عوض شدن مهندس ناظر و تمام شدن زمان نظارت مهندس ناظر  و یا اینکه مدتی پروژه تعطیل بوده و دو باره راه اندازی شده است و امثال آن مواجه شدیم،  با توجه به اینکه در اینگونه مواقع قوانین ومقررات مربوطه حاکم است ، اگر اطلاعی دقیق از قوانین و مقررات مربوطه نداشتیم  ،  حتما ً در ارتباط با اینکه دراین شرایط ، قوانین و مقررات مربوطه چه حکمی دارد را از ارگان های ذیربط استعلام نموده  و مطلع گردیده وآنگاه اتخاذ تصمیم نماییم ، مضافا ً اینکه تا قبل از اتخاذ تصمیم در خصوص اعلام تأثیر پذیری بروز حادثه از عدم نظارت مهندس ناظر ، شخص مهندس ناظر را دیده و اظهاراتش را بشنویم و درصورت عدم دسترسی به وی ،  جهت تعیین تکلیف ، مرجع ارجاع دهنده کارشناسی را مطلع نماییم، و اگرازسوی مرجع ارجاع دهنده کارشناسی ، خواسته شد که در این شرایط نظر کارشناسی خود را اعلام نماییم ، حتماً  و حتما ًدر گزارش و نظر کارشناسی خود ،  کتبا ً مرجع ارجاع دهنده کارشناسی را از این مهم مطلع نماییم که مسئولیت منتسب به این شخص ، (بنا به دلایلی که ذکر می کنیم) ، بدون استماع اظهارات وی بوده است و آمادگی خود را در خصوص ارایه نظر کارشناسی  تکمیلی ،  درصورت حضور نامبرده و اظهار مطالبی که از نظر ما مغفول مانده و تأثیر گزار در آنچکه ما استنباط نمود ایم باشد، اعلام داریم

کارشناس غلامرضا بخارایی

___________________________

  آدرس وب سایت        http://masouliat.ir/

 آدرس وبلاگ          http://bokharaei.blog.ir/

___________________________

آدرس کانال تلگرام :

  https://telegram.me/bokharaey

 __________________________

  انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است